Szybkie porady dla marynarzy z OMK
Poniżej zamieszczamy skrót informacji dotyczących istotnych zagadnień mogących się przydać podczas zatrudnienia. W razie potrzeby rozwinięcia tematu, porady zapraszamy marynarzy z OMK do kontaktu z biurem: biuro@nms.org.pl
MLC – Międzynarodowa Konwencja o Pracy na morzu
Konwencja scalająca wszystkie dotychczasowe rezolucje Międzynarodowej Organizacji Pracy wraz z przeglądem i uaktualnieniem do obecnych standardów. Konwencja jest często nazywana „Seafarers Bill o Rights” co w wolnym tłumaczeniu na polski brzmi „Karta praw marynarzy”.
Zapisy Konwencji MLC muszą być wdrożona do prawa krajowego we wszystkich Państwach, które ratyfikowały konwencje.
Ubezpieczenie w klubach P&I
Konwencja MLC wymusiła na armatorach obowiązek ubezpieczenia marynarzy zgodnie z zapisami MLC dotyczącymi odpowiedzialności armatora za wynagrodzenia i inne zobowiązania finansowe armatora wobec marynarza. Co należy wiedzieć?
1) Polisa powinna być wywieszona na statku w łatwo dostępnym miejscu. Zalecamy zanotowanie szczegółów tej polisy z czego najważniejsza jest nazwa Kluby P&I.
2) Nasze wynagrodzenie i zobowiązania finansowe są ubezpieczone ale według jasno określonych. Jedną z nich jest, iż roszczenie powinno być zgłoszone pomiędzy 2 i 6 miesiącem zaległości.
Wszystkie polisy P&I poprzedzające wejście w życie konwencji MLC pozostają w mocy.
Marynarze należący do OMK mogą skorzystać z naszej pomocy w tym zakresie. Możemy zarówno doradzić jak takiego zgłoszenia dokonać lub reprezentować marynarza w klubie P&I. W „Strefie Marynarza” na stronie OMK znajdują się numery kontaktowe dla spraw MLC (wynagrodzenia, świadczenia finansowe) w głównych klubach P&I.
Procedura składania skarg MLC – przywileje ale także obowiązki
Warunki zgłaszania i rozpatrywania skarg powinny być dołączone do każdej umowy o pracę. Dodatkowo powinny być one łatwo dostępne na statku jak i są częścią statkowego ISM.
Analizując procedurę składania skarg zwracamy uwagę, iż zawiera ona zarówno nasze prawa ale także obowiązki. Jeżeli spodziewamy się problemów lub nasze prośby są ignorowane to musimy postępować zgodnie z ustaloną procedurą. W innym przypadku narażamy swoją sprawę na niepowodzenie.
Tryby składania skarg
Wynikające z umowy o pracę – tutaj ostateczną instytucją jak tą właściwą do interweniowania w skargi marynarzy jest administracja kraju bandery. Zazwyczaj problemy poruszane w tym trybie są ściśle powiązane z pracą na statku i warunkami pracy. Zanim skarga trafi do kraju bandery należy najczęściej przejść poziom szefa działu, kapitana i DPA.
Wynikające z umowy o pośrednictwo pracy – składa się zgodnie z procedurą określoną przez agencję pośredniczącą w pracy, Crewing – w tym przypadku instytucją właściwą będzie administracja kraju siedziby firmy. Taka instrukcja powinna być łatwo dostępna, często można ją znaleźć na stronach internetowych firm pośredniczących w pracy.
Strefy działań piracki i wojennych
Punktem wyjściowym jest umowa o pracę, kontrakt. To co jest ustalone w umowie o pracę obowiązuje strony. Zdarza się, że albo nie możemy się doszukać takich zapisów albo nie ma załącznika. W takiej sytuacji gdy jesteśmy tym zainteresowaniu to należy dopytać pracodawcę o szczegóły.
Najczęstsze pytania to: czy muszę tam płynąć ?, czy powinienem otrzymać dodatkowe wynagrodzenie?. Odpowiedzi na takie pytania znajdują się w umowie o pracę. Jeżeli nie są określone to może być, iż takie strefy przez pracodawcę klasyfikowane są jak wszystkie inne rejony geograficzne.
Zaletą jest, iż ITF ustala zasady pracy, ubezpieczenia i wynagrodzenia w przypadku wejścia statku w takie strefy. Ponad połowa statków operujących na świecie posiada układy zbiorowe pracy ITF. Oznacza to, że jeżeli na statku jest układ zbiorowy ITF to niezależnie od tego co jest w kontrakcie to obowiązują zasady ITF i jest tam zapisane kiedy można odmówić pracy, kto płaci za podmianę, kiedy powinno się dostać dodatkowe wynagrodzenie, jak wygląda ubezpieczenie w razie wypadku. Wszystkie strefy są graficznie przedstawione tak więc łatwo to odnaleźć.
Jeżeli chcesz sprawdzić czy Twój statek jest objęty układem zbiorowym ITF możesz się do nas zgłosić podając nazwę statku i jego banderę.
Zabezpieczenie społeczne – bandery UE i EOG
Ogólna zasady są następujące:
1) Marynarz pochodzący z UE wykonujący pracę na statku podnoszący banderę innego kraju UE/EOG powinien być objęty ubezpieczeniem społecznym kraju bandery.
2) Marynarz pochodzący z UE wykonujący pracę na statku podnoszącym banderę spoza UE powinien być objęty ubezpieczeniem społecznym w kraju pochodzenia marynarza – najnowszy wyrok TSUE (Trybunału Sprawiedliwości UE).
Od powyższego istnieją odstępstwa na mocy porozumień pomiędzy krajami, np. pomiędzy Polską i Norwegią w sprawie zatrudnienia polskich marynarzy na statkach NIS.
Sytuacją nagminną jest, iż wielu pracodawców nie przestrzega powyższych zasad, marynarze nie składają oficjalnych skarg w tym zakresie, a administracje krajów chcąc podtrzymywać atrakcyjność swoich rejestrów też specjalnych działań nie podejmują.
W naszej ocenie najbardziej niebezpiecznym zjawiskiem jest to, iż pod banderą UE często nie występuję obowiązek ubezpieczenia marynarzy spoza UE – tym zjawiskiem eliminuje się marynarzy UE z pracy na statkach UE. Jako OMK sprzeciwiamy się takim procederom i aktywnie działamy w kierunku utrzymania miejsc pracy dla marynarzy z UE.
Co zrobić gdy dojdzie do wypadku na statku
Każdy wypadek musi być zgłoszony po czym powinna powstać odpowiednia dokumentacja. Na wniosek marynarz powinien dostać kopię formularza wypadkowego. Nie czekaj ze zgłoszeniem. Jeżeli wypadek jest niezarejestrowany to zgłoś to do przełożonego. Jeżeli potrzebujesz pomocy to możesz się zgłosić do OMK. Jeżeli sprawa nie zostanie odpowiednio zgłoszona to dochodzenie ewentualnych roszczeń może być niemożliwe.
Pozostaw kontrakt i kontakt w domu z najbliższą osobą.
Dla pełniejszego obrazu przedstawiamy jak powinno wyglądać typowe postepowanie w trakcie leczenia i choroby zgodnie ze standardami ITF:
· choroba niezwiązana z pracą na statku – chorobowe do 130 dni
· choroba lub wypadek związane z pracą na statku – chorobowe do czasu wyleczenia lub osiągnięcia stałej niezdolności do pracy
Odszkodowanie: przysługuje w przypadku stałego uszczerbku na zdrowiu. Droga może być długa i prowadzić nawet przez 3 komisje lekarskie. Pamiętajmy, iż nie musimy się zgodzić z postanowieniem lekarza wyznaczonego przez pracodawcę, zawsze możemy powołać swojego lekarza. Oczywiście wszystko w zakresie ustalonych zasad zgodnie z umową o pracę lub obowiązującym prawem.
Nawet jeżeli marynarz nie potrzebuje pomocy Związku w prowadzeniu sprawy lub roszczenia zalecamy wszystkim marynarzom z OMK aby skonstatowali się z nami w celu porady. Szybki e-mail lub rozmowa telefoniczna. Jeżeli przeoczymy jakiś termin lub warunek to może to w znacznym stopniu utrudnić dalsze postepowanie.
Rodzaje umów o prace dla marynarzy
Jeżeli korzystamy z pośrednika pracy lub z crewingu to powinna być osobna umowa.
Umowy o pracę:
· na czas określony – tzw. kontrakt np. na 2 lub 3 kub 4 miesiące. Często pojawia się tzw. Opcja armatorska +/- miesiąc. Dość często pojawia się pytanie o zasady przedłużania kontraktu o opcję armatorska. Jest to jedynie w uzasadnionych przypadkach i spowodowane z żeglugą. Odpowiedź typu nie mogę znaleźć nikogo na Pana/Pani miejsce nie jest opcją armatorską.
· Umowa na czas nieokreślony – w oparciu o stałe wynagrodzenie z ustalonym okresem wypowiedzenia.
!!! Do każdej umowy o pracę muszą być załączone warunki zatrudnienia lub układ zbiorowy pracy. Marynarze z OMK mają możliwość podesłania swojego kontraktu do biura OMK w celu weryfikacji i wydania opinii dotyczącej oferowanych warunków zatrudnienia.
Kontakt z ITF
Inspektor ITF to nikt inny jak wyznaczony pracownik ze Związku Zawodowego. Tak samo jak ITF to Federacja Związków Zawodowych z całego Świata.
Zalecamy aby przed kontaktem z inspektorem najpierw skonsultować sprawę w swoim Związku Zawodowym. Jeżeli nie ma takiej możliwości to przygotujmy legitymacje Związkową ITF – to dużo pomaga.
W Polsce: https://solidarnosc.nms.org.pl/article/2
Na Świecie: https://www.itfseafarers.org/en/about-us/itf-inspectors
Tymoteusz Listewnik